Nhân sâm từ lâu đã được coi là một trong những dược liệu quý giá nhất châu Á. Trong đó, sâm củ khô – loại sâm được hấp, sấy và bảo quản theo quy trình truyền thống – luôn nhận được sự quan tâm lớn của người tiêu dùng Việt. Tuy nhiên, xoay quanh loại dược liệu này lại tồn tại không ít quan niệm chưa chính xác, dẫn đến người dùng hoặc lạm dụng, hoặc e dè thái quá. Việc hiểu đúng về sâm không chỉ giúp sử dụng hiệu quả hơn mà còn tránh được những rủi ro không đáng có.
Điều đáng nói là sự phổ biến của các sản phẩm phụ trợ như nước hồng sâm gói khiến nhiều người lầm tưởng sâm củ khô cũng có cách dùng và tác dụng tương tự. Thực tế, mỗi dạng chế biến lại có đặc tính hoàn toàn khác nhau. Vì vậy, việc phân biệt rõ càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
1. “Sâm củ khô rất nóng, gây tăng huyết áp và mất ngủ”
Đây là hiểu lầm phổ biến nhất. Không ít người cho rằng dùng sâm sẽ làm cơ thể nóng bừng, huyết áp tăng cao hoặc gây khó ngủ. Tuy nhiên, các nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra rằng ginsenoside – hoạt chất đặc trưng trong sâm – có khả năng điều hòa huyết áp theo hướng phù hợp với cơ địa, chứ không “đẩy” huyết áp lên như nhiều người nghĩ.
Sâm củ khô chỉ gây mất ngủ khi dùng quá liều hoặc sử dụng vào buổi tối. Nếu dùng lượng nhỏ vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều, cơ thể sẽ hấp thụ tốt mà không gặp tác dụng phụ đáng kể. Vì thế, nhận định “sâm nóng và làm hại tim mạch” là hoàn toàn không chính xác.
2. “Sâm củ khô chỉ dành cho người già hoặc người bệnh”
Nhiều người tin rằng sâm là vị thuốc chỉ thích hợp với người lớn tuổi, người suy nhược hoặc người đang hồi phục sau bệnh. Thực tế, sâm không chỉ dùng để bồi bổ mà còn hỗ trợ tăng cường sức bền, cải thiện tinh thần và giảm căng thẳng cho người trưởng thành, đặc biệt là người làm việc cường độ cao.
Điều cần lưu ý là mỗi độ tuổi, thể trạng và mục đích sử dụng sẽ có liều lượng khác nhau. Người trung niên có thể dùng hằng ngày, trong khi người trẻ chỉ nên dùng theo giai đoạn để tránh dư thừa năng lượng.
3. “Dùng càng nhiều sâm càng tốt”
Vì sâm tốt cho sức khỏe, nhiều người mặc nhiên cho rằng dùng càng nhiều sẽ càng khỏe. Đây là quan niệm sai và dễ dẫn đến phản tác dụng. Dùng quá liều có thể gây:
-
Khó ngủ
-
Tim đập nhanh
-
Đầy hơi, khó tiêu
-
Chán ăn
-
Cảm giác bồn chồn
Đặc biệt, những sản phẩm đã được bổ sung vị ngọt hoặc chất kích thích vị giác, như sâm tẩm mật ong, rất dễ khiến người dùng ăn quá mức mà không để ý đến liều lượng khuyến nghị. Vì vậy, kiểm soát lượng dùng luôn là nguyên tắc quan trọng nhất khi sử dụng bất kỳ loại sâm nào.
4. “Sâm củ khô chỉ khác sâm tươi ở thời hạn sử dụng”
Nhiều người nghĩ rằng sâm tươi hay sâm khô chỉ khác nhau ở độ bền và cách bảo quản. Thực tế, khi trải qua quá trình hấp – sấy nhiều lần, sâm khô tạo ra sự biến đổi bên trong cấu trúc ginsenoside, giúp tăng hàm lượng hoạt chất có lợi cho sức khỏe. Điều đó đồng nghĩa với việc tác dụng của sâm khô thường mạnh hơn sâm tươi nếu xét trên cùng một lượng dùng.
Chính vì vậy, người dùng cần hiểu rằng sâm khô không chỉ là “sâm để được lâu”, mà là một dạng sâm có giá trị cao hơn do quy trình chế biến phức tạp và sự thay đổi tự nhiên của dưỡng chất bên trong.
5. “Mọi loại sâm đều giống nhau”
Một số người cho rằng chỉ cần là sâm thì công dụng đều như nhau, không cần quan tâm nguồn gốc hay độ tuổi. Nhưng thực tế, chất lượng sâm phụ thuộc nhiều vào:
-
Tuổi đời củ sâm (4, 5 hoặc 6 năm)
-
Vùng trồng
-
Điều kiện đất và khí hậu
-
Quy trình chế biến
Trong đó, hồng sâm củ khô hàn quốc 6 năm tuổi được đánh giá là tiêu chuẩn vàng nhờ hàm lượng saponin vượt trội và sự ổn định về chất lượng. Sâm trồng dưới 6 năm tuổi thường chưa đạt đến mức tối ưu về dưỡng chất.
Vì vậy, khi chọn mua, người tiêu dùng cần xem kỹ nguồn gốc, giấy tờ chứng nhận và thương hiệu cung cấp để tránh mua phải sản phẩm kém chất lượng hoặc sâm non gắn mác “cao cấp”.
6. “Sâm củ khô thay thế được thuốc chữa bệnh”
Một trong những ngộ nhận nguy hiểm nhất là xem sâm như thuốc trị bệnh. Nhân sâm chỉ đóng vai trò bồi bổ, hỗ trợ sức khỏe và cải thiện sức đề kháng chứ không thể thay thế thuốc đặc trị của bác sĩ. Người mắc bệnh mãn tính như tim mạch, huyết áp, tiểu đường… cần sử dụng song song và đúng hướng dẫn y khoa.
Sự kết hợp hợp lý sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn rất nhiều so với việc tự ý bỏ thuốc để chuyển sang chỉ dùng sâm.
Kết luận: Hiểu đúng để sử dụng sâm củ khô an toàn và hiệu quả
Những quan niệm sai lầm về sâm củ khô xuất phát từ thói quen truyền miệng và thiếu hiểu biết về khoa học. Khi hiểu rõ đặc tính, liều lượng và cách dùng, người tiêu dùng hoàn toàn có thể tận dụng tối đa lợi ích mà sâm mang lại: tăng cường sức khỏe, cải thiện tinh thần, giảm mệt mỏi và hỗ trợ tuần hoàn.
Điều quan trọng là lựa chọn sản phẩm chất lượng, dùng đúng liều và lắng nghe cơ thể. Như vậy, sâm củ khô không chỉ là món quà quý từ thiên nhiên mà còn trở thành người bạn đồng hành tin cậy trong hành trình chăm sóc sức khỏe lâu dài.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét